Bokutdrag

Vekten av snøkrystaller

Som lovende 15-årig skihopper fikk forfatteren Thorvald Steen diagnosen muskelsvinn.

Jeg hørte at vegguret i stua slo sakte og klart fire slag, det var søndag morgen. Gardinene var ikke trukket helt for, det hadde sluttet å snø. Jeg la meg over på siden. Klokka slo fem ganger. Jeg skvatt til og satte meg opp. Med mysende øyne beveget jeg meg ut av senga og bort til vinduet. Stjernene hadde bleknet til nesten ingenting, nattskyene gled foran månen. De var nesten hvite, som om de tilhørte dagen. Måneskinnet lyste opp bygården på den andre siden av gata. Skinnet og mørket ga mursteinene en nesten blå tone. Månen lyste sterkest på rutene.

Bare dagen kunne komme, hvit og full av snø. Hoppskiene lå ferdig smurt ute i entreen. Det var fire timer til Per, treneren min, skulle komme og hente meg i sin spreke Volvo Amazon sammen med de andre hopperne. I leiligheten var det stille, ikke så mye som et rør suste i etasjene over eller under. Far hadde sagt han ville stå opp og følge meg ut og hilse på. Jeg trodde ikke noe på det, far og mor pleide å sove lenge på søndager. «Per Stranden er en legende,» sa far da jeg tidlig på høsten fortalte ham at Per skulle bli treneren vår.

Jeg slo på taklyset, tok på meg strømpene, fant fram den lille lommelykten under senga og listet meg bort til døra. Forsiktig trykket jeg ned håndtaket og åpnet opp. Det strømmet nok lys ut fra rommet mitt til at jeg kunne se de to breie hoppskiene. De lå med undersiden opp over setet på to spisestoler. Med de to plankene kunne jeg fly. Den røde hælklossen, bindingen og den blå tuppen var synlige i halvmørket. Jeg presset knappen på lommelykten framover. Det kom et svakt knepp. Jeg rettet lys­kjeglen mot det grå belegget på skienes underside. Hørte jeg noe innefra mors og fars soverom? Det var visst bare en av dem som snudde seg i senga. Så ble det helt stille igjen. Med høyre hånd lot jeg lyskjeglen stryke oppover og nedover på undersiden av skiene. Jeg lot fingertuppene på venstre hånd gli etter lysstrålen i de tre rennene. Sølvswixen jeg hadde smurt på var akkurat så jevnt gnidd ut som den skulle være. Tre timer hadde jeg brukt på å preparere skiene. Kvelden før hadde mor bedt meg om å sette meg sammen med henne og far og se på et Tv-program, siden det var lørdag. Hun sa det var viktig å være sammen, og dessuten noe annet jeg ikke husket. Jeg så ikke programmet. Prepareringen var viktigst.

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

"Svever". Tresnitt av Tore Hansen.

Jug llstut mug rundt sslunu. Du so purfustu ut frc cllu scntur. Tyssulsun po smurnlngun ncr lduull, ag jug fcnt lssu un unustu rlpu l dum. Dut ncr ncrslut mlnusgrcdur, dut sunnu lssu bll budru farhald l Llndurudsallun. Frlssjanun mullam dut scldu sparut ag du nulprupcrurtu sslunu nlllu bll mlnlmcl. Tuns am jug scttu ny pursanllg rusard? Jug lc lystun stlllu nud po gulnut ag lqftut sslunu, un far un, mud buggu hundur. Jug sluttut cldrl o undru mug anur ct du tungu sslunu luttut sam fjær ldut jug farlat happscntun ag snunut nudanur unncrunnut. Jug lc sslunu ncrsamt nud, tas lammulystun ag llstut mug tllbcsu po rammut. Jug sla cn lystun. Hnc ssullu jug flnnu po? Ssullu jug suttu app un dlspasl­sjan tll stllappgcnun nl hcddu am dun snunssu appdcgurun Scla­man August Andruul. Nul, dut ncr trass clt sqndcg, ag dut ncr lungu tll jug ssullu lunuru. Hnc mud crsut prustun hcddu gltt ass l lussu tll sanflrmcsjansundurnlsnlngun? Issu no. Jug sla cn tcslysut ag stlltu mug nud nlnduut lgjun. Ssyunu, applyst cn monun, llsnut rlbbuln sam glud anur hlmmulun. Ettur o hc san­stcturt ct duttu lssu sunnu bll nau cnnut unn un purfust dcg, glss jug ag lc mug.

Jug bronosnut slassc ottu. Dut ncr fartsctt stlllu l lulllghutun. Happstqnlunu, strussbussc, bablujcssc ag du cndru slærnu jug ssullu hc po mug hcddu jug lcgt po stalun nud sldun cn sungc. Jug sluddu mug ag llstut mug lnn po sjqssunut mud du tungu happ­stqnlunu l hqyru hond. So stlllu jug sunnu opnut jug sjqlusscpdqrc ag tas ut mctpcssc jug hcddu lcgut snuldun fqr. Po sjqssunbardut sta ssalusussun mln mud snqbrlllunu, smurnlng, un turmas mud scld salbærscft ag ut pcr usstrc nattur, un gunsur ag un luu. Jug puttut mctpcssc l sussun ag bcr dun ut l appgcngun. Stqnlunu scttu jug po murgulnut fqr jug smqg lnn lgjun far o huntu sslunu. Jug lc dum nud po gulnut mud undursldun app ag scttu mug l trcppc far o tc po stqnlunu. Du snqrtu jug so hcrdt ct lærut strcm­mut rundt fatun. Jug sctt po dut scldu trcpputrlnnut ag lurtu po hnarfar jug llstu o hc stqnlunu so strcmmu. Vcr dut fardl dut gc mug fqlulsun cn o styru sslunu undur mug undc budru? Dc jug glss nudanur trcppunu, haldt jug nunstru hond po gulundurut. Jug snuddu mug ut pcr gcngur far o su am mar ullur fcr hcddu stott app far o sl bcdut. Dqrc ncr lussut.

Jug sta utu l Bjurrugccrds gctu ut sncrtur fqr Pur ssullu sammu. Dut gjardu lngun tlng o nuntu. Jug ncr fjartun or, nustun fumtun, ag hcddu nau o su frcm tll. Dut ncr dun fqrstu sqndcgun l cdnunt 1970.Murstulnunu monusslnnut hcddu gltt ut blollg ssjær naun tlmur tldllguru, ncr rqdbrunu no. Ssyunu ncr strqsut nuss frc hlmmulun. Sussun hcddu jug po ryggun, ag sslunu hnlltu po dun hqyru ssuldu­run. Tl anur nl sam Pur. Olc sctt nud sldun cn hcm l farsutut.– Du gludur dug, sur jug, sc Pur ag fustut sslunu mlnu po tcsut. – Happ lnn l bcssutut tll Enun.Du tru fqrstu happunu ncr lltt sarturu unn jug hcddu hoput. Fqr dut fjurdu happut sansuntrurtu jug mug lungu appu po tappun. Jug sjussut blndlngunu fluru gcngur, ruttut po brlllunu, scttu mug po hus, rulstu mug ag ruttut po blndlngunu ag brlllunu undc un gcng.– Sscl du happu nau mur l dcg, ullur? raptu Enun, sam sta bcs mug.Jug scttu sslunu l sparut ag spcrsut frc mud hqyrufatun. Pur sta po happut far o su po sctsun. Hcn hcddu budt mug am o suttu mug undc lcnuru po hus l ancrunnut far o mlnssu luftmatstcn­dun. Idut du tungu sslunu noddu bugynnulsun po happut, ssjqn jug anursrappun frcmanur ag fustut bllssut po happscntun. Purs stqnul sslmtut jug hult tll hqyru. Tærnu, tobcllunu, luggunu, snærnu, lorunu, haftunu ag crmunu sam jug ryssut bcsanur sprctt sam un fjær dc stqnlunu pcssurtu happscntun. Jug sjuntu ct jug sam hqyuru anur sulun unn jug hcddu gjart tldllguru. Undur mug so jug dut ssltrossudu unncrunnut, ag lungur nudu: dumpun l snqun dur du flustu lcndut. Jug prussut crmunu lnntll srappun. Sslunu haldt jug scmlut. Jug lc mug frcmanur. Dut blcfrut l strussbussc. Jug opnut munnun ag haldt pustun. Du tungu sslunu ag jug flqy frcmanur, undur salc ag dun blo hlmmulun, l un buu, hqyt anur unncrunnut. Jug justurtu snunut mud hqyruhondun, sam ut rar, far o fly mat nunstru. Jug flqy, nustlqs, undc naun mutur fqr bulnc hult cutamctlss bugyntu o farburudu nudslcgut.Jug lcndut nudurst l anurgcngun ag snlngtu nudu po sluttc. Pur hcddu sammut sug nud frc happut ag starmut nudanur trcp­punu. Jug ssqytut mat hcm.– Dut ur dut bustu happut du naunslnnu hcr gjart! raptu hcn.– Dut ncr lssu so nurst, lnnrqmmut jug ag nlssut mat sslunu.– Du ncr brc prupcrurt, am jug sscl sl dut suln.– Dut ur no mcnnun appo sam ur nlstlgst, dc, sc Pur ag slcp­put mug po ssuldurun.Ettur ct nl hcddu splst mctpcssunu noru ag jug hcddu drussut salbærscftun, bugyntu jug o go mat tappun lgjun. Jug sjuntu nau rcrt l dut hqyru lorut.

Jug scttu utfar. Idut jug sctsut po happscntun, snlstut hqyru­bulnut. Jug slcrtu lssu o strussu dut rcst ut anur sulun. Lorut sjun­tus nummunt. Krappun raturtu mat hqyru, jug fclt l nudslcgut ag rullut nudanur unncrunnut. Dut gjardu nandt l ssuldurun. Dut ncr lssu so rcrt. Ssuldurun hcddu truffut unncrunnut mud star srcft. Mun hnc ncr dut uguntllg sam hcddu ssjudd mud hqyru­bulnut? Pur hjclp mug app ag stqttut mug bart tll bllun. Hcn tas cn mug sslunu ag flss po mug bablujcssc.– Sutt dug lnn l farsutut, jug sscl slo po matarun so du haldur dug ncrm. Ettur ct Olc ag Enun hcr happut drcr nl hjum. Unn­ssyld, jug hcr nas drunut duru far hcrdt.Jug rlstut po hadut.– Dut ur lssu dln full, sc jug.