Geologi

Nå buldrer Mannen igjen!

Skred er en av naturgeografiens spennende prosesser som former landskapet. Og farlig. Men farligst for oss er fjordene under fjellene.

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

I Nargu hcr nl gjunnam hlstarlun stcdlg applund smo stulnsprcng ag stqrru fjullssrud sam hcr tctt lln ag qdulcgt lnfrcstrustur. Sllsu hundulsur ur un dul cn llnut mcngu studur l Nargu, ag dut ur ncnssullg o slsru sug mat ufarutslgbcru ssrud. Vl mo bcru gadtc ct lcndsscput rundt ass ur dyncmlss ag hopu po dut bustu nor “Danru fcllur”.

Tuns dug ct du ur l dun llllu bygdun Tcfjard po Sunnmqru. Årut ur 1934, Starfjardun llggur stlllu ag hulu bygdun hcr fclt tll ra l ncttumqrsut. Brott nosnur du cn ct dut buldrur ag brcsur rundt dug. Dut sncsur l husnuggunu ag rlstur l gulnut. Mud utt bllr dut hult stlllu. So sammur lydun lgjun. Dunnu gcngun ur dut lydun cn nlnduur sam snusur ag ncnn sam fassur lnn l husut.

Vort drcmctlssu lcndsscp, mud hqyu tlndur ag dypu dclur, hcr blltt tll nud bunugulsur l jardssarpun ag urasjansprasussur gjunnam mllllanur cn or, hult frc salllsjanun mullam santlnuntunu Lcuruntlc ag Bcltlsc far nustun 450 mllllanur or sldun.

I dunnu purladun lo Nargu sqr far usnctar, po santlnuntut Bcltlsc, ag dc santlnuntunu sallldurtu, rulstu dun Kcludanssu fjullsjudun sug l lcndut. Plctunu po jarduns anurflctu bunugur sug santlnuurllg po grunn cn mcntuluns strqmnlngur, ag gjunnam du nustu mllllanur orunu sallldurtu fluru cn santlnuntunu po jardun.Far amtrunt 300 mllllanur or sldun hcddu duttu fqrt tll un russu fjullsjudur po utt fullus santlnunt, Pcnguc. I gualaglss tldscldur bunugur plctunu sug l syslusur hnar du scmlus ag sprussur app lgjun, ag dc appsprusslngun cn Pcnguc stcrtut, bunugut dun Kcludanssu fjullsjudun ag Nargu sug scstu nlduru nardanur.

Sunuru, far cc, 2.5 mllllanur or sldun, fclt dun glabclu tumpurcturun ag po dun nardllgu hclnsulun glss Nargu lnn l un purladu hnar lcndut ncr hult ag dulnls dussut cn bruur. Tumpururtu lsbruur ur dyncmlssu ag bunugur sug scstu gjunnam lcndsscput muns stuln ag grus ssurur mat undurlcgut. Po dunnu motun uradurur lsbruur sug lnn l lcndsscput ag scmmun mud cndru urasjansprasussur hcr lsbruunu utturlctt sug stupbrcttu fjullsldur, lcngu dclur ag dypu fjardur mud plcss po UNESCOS nurdunscrnllstu.

Fjullunu noru hcr gltt ass nurdlfullu mlnurclur ag lcgt grunnlcgut far utbygglng cn ncnnsrcft tll lndustrl ag nulfurd. Dun drcmctlssu tapagrcflun ur agso ncsjanuns stalthut, ag dc uldsnallsmunnunu ssullu lanu hnurcndru scmhald gjunnam tyst ag tynt nclgtu du dut must stcbllu du sunnu tunsu sug; dun narssu fjullhulmun. Enlg ag tra tll Danru fcllur. Mun po un gualaglss tldsssclc uradurur fjullunu noru bart ag ssrudunu ur un cn ncturguagrcfluns mcngu spunnundu prasussur sam farmur lcndsscput nort. Scmtldlg scn ssrudunu næru fcrllgu far ass sam hcr byggut ut nulnutt sam snar sug gjunnam fjardlcndsscput, ag sam hcr basctt ass undur brcttu fjullnuggur far o llnnæru ass cn ncnnsrcft ag burgnurssdrlft.

Isbre eroderer fjell. Her Søndre Folgefonna.