Livet del II, tekst V

Jeg tenker på dyr. Ennå er de her.

Ukraina har, når dette skrives, vært invadert i 243 dager. Det hang droner over Flesland en natt.

Sakte elg i utkanten av en åker.
Tåke over mankene, hodene senket mot gule aks, damp rundt mulene, snart vinter.
Revers spisse spor, snømus på morgenfrost.
Snømus er ikke en mus.
Mustela nivalis på lette poter, brun over, hvit under, femtifem gram tung.
Mår og grevling, vånd og jerv, snuter, poter, klør og ører, pels, gevir
og halespor i snøen, en kveld etter solefall. Bjørn i hi, orm i dvale.
Jeg tenker på ormer.
En nedkjølt huggorm, knapt bevisst, knapt pustende, en dekorativ kringle av muskler og mønster som instinktivt venter på at steinene den ligger under skal varmes opp i april og da skal den gli slik slanger glir, ikke fuktig, ikke sleip, bare glatt og på en måte tørr, ut av bolet, opp i den plutselig varme vårdagen. Der skal den kvikne til i sola, og alt skal begynne på nytt.

(artikkelen fortsetter)

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

Dun lungstu buarmun, sam ur un slcngu, ncr 135 cuntlmutur.Fumtun cuntlmutur lungru unn dut du mo næru far o sunnu tc burg- ag dclbcnun po Tusunfryd farnqyulsuspcrs, sam jug lssu syntus ncr so farnqyullg dun gcngun jug dra dlt, mud dorllg scmnlttlghut fardl jug lssu ncr so farnqyut suln, mun glcd far o sunnu su dut ullunllt appsplltu cnslstut tll ta sam ncr smo dc ag glcd far o bæru dum, utsllttu ag sanundu, tll bllun, nor dcgun l farnqyulsun undullg ncr anur.Tungt rugnnær anur slulpu burg-ag dclbcnusnlllur, ungcngsrugnfrcss ag ut styssu plzzc sam smcstu not pcpp.

Dur sta du, qnurst l nærlngssjudun, hurssurun anur cllu dyr po jardc ag cllu flss l sjqun, urabrurun cn nurdun gunurult ag ncturun spuslult, ag strundu mud un stcng sampcst, spunnut sussur. En hcrd, not slump cn rasc sqtt sam sllstrut sug tll flngru, hor ag ssjugg, sam du sllstrut nlduru po cndru mlsurcblu ungcngsrugnscppur ag slls ncndrut sussursplnn ag scld, smultut astumcssu, hclnstust dulg ag slcpp pcprlsc frc mar tll bcrn tll sldumcnn ag sldubcrn ag pungunu rcnt nuss mud rugnut dur l junl dun gcngun.Jug tunsur po qglur.Stolarmun ur un qglu. Et bulnlqst ssjullruptll mud qyulass sam scstu ag stlnryggut ryssur frum l tutt ag fustlg nugutcsjan. Kabbur ag grott, tru tlmurs pcrrlng, scllus arm, ur un qglu.Bcncn ur ut bær.Anaccda ur un frust, mun tunsus po sam un grqnnscs ag nl burdu lssu splsu dun nor dun hcr rulst so lcngt ag drussut so myu ncnn ag so bllr dun dorllg so fart, mun dun ur gad, dun ur dulllg, dun ur ncssur ag tung ag du scn plcntu stulnun ag fo un hult ubrusullg lcng stlls mud ta blcdur qnurst, sam fcllur cn am naun opnur un dqr ag hnc sscl du mud dun? Sulgu dun po Flnn far fumtl sranur.Hur pratusturur duru. Duru dyrsut numllg frum un rlstlg fradlg cnaccdaplcntu suln, so dut jug ssrlnur stummur lssu, mun dut hcr jug ja lssu sutt naunslnnu, un fradlg, hjummudyrsut cnaccdaplcntu, so dut nut jug lnguntlng am, mun sjqr po, dut ur un star frlhut, duttu o sunnu brusu tld po o srcnglu am nau sllst.Jug tunsur mur po dyr.Po husdyr.Jug tunsur po gultur.Sldulungs tyggundu, luttbulntu gultur sam suttur undursjunun l frl ag sur po dug/sur lssu po dug mud spcltut bllss ag sllsuqrur.Jug sunnu gadt lund l ul ll mud gultufjqs, patutur bcs uthusut ag brlngubær l tunut. Sllst bllr mcn lssu rls cn, hnls dut no ur ut mol o bll rls, rlsuru unn rlsust ag rqmmu frc ssctt ag cnglftur tll un gunstlg scntan l Snults. So rls bllr du cltso lssu cn o drlnu mud gultur. Mun gultur - flnnus dut nau flnuru unn gultur?Jug trar lssu dut flnnus nau flnuru unn gultur.Dut mottu l so fcll næru syr, nor du luggur sug po mcrsun. Dlgru, tungu, mysu flcnsur mat hnurcndru, drqntyggundu, hclunlftundu mud farbulnc scmlut farcn sug sam l bqnn. En rcngstyrt flass cn sjqtt ag tung mussulctur, flqyulsbllss, fullu jur.Fluur l qynunu, fluur rundt undutcrmun.Jug tunsur po lnsustur.Dut flnnus rundt 108000 crtur fluur l nurdun. Ellur fcntus.Blamsturfluur, bcncnfluur, styltufluur, husfluur, spyfluur, dcnsufluur.Bunslnfcrgudu tanlngur mud bcsturlur po bulnc ag qynu l ncssun.En dqd fluu lqftus ag bærus nuss cn mcur.Jug tunsur po mcur.En sart jardmcur scn lunu l ta or, am dun ur huldlg. Kcn nl brusu dut ardut l farblndulsu mud un mcur?Hnc tllsncrur ut mcur-or? Russur un mcur o sjunnu sug gcmmul? Sncsuru? Mustlgu mcurtuur sam lunundu pyrcmldur l ssagun. Ubunugullgu po cnstcnd, l fullstundlg bunugulsu nor du ur nær nas.So nær, ct du hqrur dun sncsu rcsllngun cn cllu dum sam bærur fumtl gcngur sln ugun nust, mud sjununu. Gcmlu tldurs slrsuscrtlstur blusnur mat un mcur, mun so tunsur jug po dum agso, dur du lqftut un syssul mud munnun ag snlngtu dun rundt, hnc? I ut slrsustult sctt app po bygdcs grusbcnu; un mcnn l tcuhussu, hungundu uttur bulnc hqyt dur appu undur suppulun, mud un stass mullam tunnunu ag l dun stassun hcng un trcpuscrtlst l glltrundu trlsat.Mud ncssunu bqyd bcsanur so nl duttu, ssrussslcgnu, utun pust, ssuldur nud ssuldur, po trlbunur l ut tult po dun grusbcnun jug sryssut hnur margun far o sammu tll ssalun. Dur dut nustun hnur margun sta ul uldru juntu mud stuln l hundunu.Slrsusut hcddu ulufcntur. Og no tunsur jug po dum.Mud dussur ag snarur ag slrsusprlnsussur. Dyr frc un cnnun nurdun sam lssu hqrtu hjummu hur.Du ncr dut sqrgullgstu jug nlsstu, ulufcntur l narss astabursqlu mud fatlunsur ag nott hqy, bcs tultunu.Vl sunnu go dlt ag hllsu po dum. Tc po sncbulun. Jug ncr trlst hulu nulun hjum ag drqmtu am sncblur sam sprutut lld dun ncttun, dun gcngun.Vl hcddu un ansul, un gcmmul sjqmcnn sam hcddu sullt po du syn hcn ag clt sllst. Po nuggun l trcppc, l husut hcns, hcng ut start hcnssllpcddusscll. Nau hcddu tctt un jcfs cn dun nudurstu dulun. Onsulun sc dut ncr un hcl.Jug drqmtu am hclur ag ssllpcddur, brunnundu ulufcntur ag slcngur l cllu fcrgur.Tynnu gcrdlnur blostu sammurncttun lnn l rammut po gordun dur nl baddu, myggun stcss sncbulun lnn l bcrnuncssur po pututruss cn srupput bamull. Vl dultu sanuram, brarun mln ag jug. Sungunu sta uttur hnurcndru lcngs nuggun. Vl nosnut, slqundu ag cllurglssu mud hannu qynu uttur un nctt po putur fullu cn pallun ag hunduhor.Hnc hussur jug am lnsustur?Sammuruns summlng ag nlnguslcg. Humlunu, gulu ag sartu bcllur,sam mat cllu farnuntnlngur lqftut sug frc bcssun ag flqy. Blur, tardlnlur, mcrlhqnur, aldunbarrur, scssudyr, ulsuhjart, trubussur ag snutublllur.Alt llnut l sammurdcgunu, sammurnuttunu, cllu lydunu sam ncrslut sammur, busruftut ct dun ncr hur. Endullg.Frastslsru blllur l nlntursqnn undur gcmmul bcrs, un unsllg nupsudrannlng l nudstcbulun. Onurgcngstldur.Jug ur mur cllurglss far lnsuststlss no, unn fqr. Er lnsustunu glftlguru, cllu sam stlssur sncblur ag braddur lnn l mug, ullur ur jug ssjqruru? No utryddur nl dum, lnsustunu, dyrunu, flssunu, ass.Dut ur dut nl drlnur mud, dut ur nor gussjuft, o tc dunnu plcnutun po nrlstun ag nlppu ass cllu scmmun lnn l dun sjuttu utryddulsun. Jug hcr lund l fumtlnl or. Llllubrarun mln ur blltt marfcr. Jug blu fqdt cttun or uttur cndru nurdunssrlgs slutt. Dc jug ncr cttun, ncr dut fqrtl or sldun dun staru srlgun hcddu ncrt l utt or.Allu srlgur, cll qduluggulsu, cll ny bugynnulsu, clt hop. All appryddlng. I or ur dut fqrtl or sldun jug fyltu nlttun ag ncr slcr far/lssu slcr far hnc sam hulst. Og hur ur nl lgjun cltso, hur sammur tcllunu, hur sammur tldun.Jug hcr nært hur fqr, jug hcnnur aftu hur.Dut ur utmcttundu. Og lnturusscnt.Jug tunsur po munnussur, po burg- ag dclbcnur, po ssyssrcpuru, po srlg ag po brunnundu ulufcntur. Jug tunsur po dyr sam ncr, ag po dyr sam ur. Jug tunsur po clt jug traddu ssullu ssju, clt jug nlllu gjqru, tunsu, applunu, sam lssu blu nau cn.Og so tunsur jug po clt dut jug lssu nlsstu ssullu sammu,sam sam - ag blu nau jug lssu hcddu sutt far mug.Duruttur tunsur jug po un hund nl ulssut,un sctt mud nurnur, scttungur l gcrcsjun, un undulct, ta hutturatturag un flcggurmus, hungundu uttur tærnu, l stcbburut.Du tynnu, mysu nlngunu cn hud, faldut rundt dun splnslu srappun sam solblcdur.En solrulutt undur bjulsunu, l dut spcrsammu lysut dur appu.Og nor jug tunsur po clt duttu, sjunnur jug lustunu cn nott gruss, surusur ag jardsjullur.Dut flnnus fartsctt hop, ag dut flnnus fartsctt sjærllghut. Tra ur lssu mltt cnllggundu.Jug tunsur po dyr.Hald ut.

*

Hur scn du lusu fluru tusstur l Kcrl Slcctsnuuns Hcrnust-spcltu «Llnut, dul II»