Om aldring

Jeg er tjue i hue, sa hun

En kultur som ser på aldring som frastøtende, hindrer oss i å leve det livet vi er gitt og mulighetene vi har fått.

1.

«Jeg er tjue i huet», sa ei dame jeg traff nylig. På spørsmålet om hvor gammel hun var, svarte hun femtiseks. Men føler meg overhodet ikke som det, la hun til. «Jeg kan aldri tenke at jeg er så gammel, skjønner du? Tenker man det, så er man det. Jeg vil holde meg ung lengst mulig». Den virkelige alderen var truende, farlig og noe hun ville unngå å forholde seg til. Alternativet var å klamre seg fast til ungdommelighet og spenst.

Idet hun sa tjue gjorde hjernen min en rask evakuering tilbake til tjueårene mine. Det var et par ting som slo inn. For det første var det mye grubling, tankene drev retningsløst rundt, og særlig lite klartenkt var jeg på utdanningsvalg. Jeg ventet og ventet på en åpenbaring som aldri kom. Det var mye tvil – om det meste. Løsningen ble å prøve og feile. Følelseslivet var uten kontroll. Kvisene lå tett i panna, på nesen og haka, og det gjorde ikke veien enklere. Kom det en kar bort, ble jeg ganske forfjamsa. Pannebrasken iverksatte et komplett kaos, og hjernen rykka til i maksimal beredskap. Hva gjør jeg nå, og hvor ender dette?

Generelt svima jeg rundt i en trommel, bala med dårlig samvittighet, prestasjonsangst og ubalanse. Når det ble for ille, dro jeg hjem til mora mi. Hun tok imot en fugl som baksa med vingene. Hun la armen rundt kroppen min og roa den ned. Så sa hun at det ikke var noen vits i å stride mot naturen og at alt ville roe seg når jeg ble eldre. Alt ville bli bedre – og mye enklere. Hun snakka av erfaring, og jeg så for meg at i henne levde tankene i et hus med mange rom og at de visste hvilket rom de tilhørte. Jeg så på henne, på rynker og grå lokker rundt ørene. En drøm sneia innom, om raskt å lande der hun var. Hun var eldgammel og femtifire. (artikkelen fortsetter)

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

Jug nunntu far dcmc po fumtlsuss ct dut ncr naun fardulur mud dun sscllun nl no ungcng hcr. Far ussumpul ct dut ur grult ct harmanunu lssu ur po tur hulu tldc ag ct uslssurhut ur nau drlt. Fcmllngun ncr lssu dut jug scnnut must. Hun sjuntu sug opunbcrt lssu lgjun, ag sncrtu surr ag ct hun ncr lnnlturt l bursdcg tll un sam fyltu susstl. Susstl! En trussul am o farsnlnnu nud l un slqft. Huldlgnls ncr dut lungu tll hun ncr dur. Aldurun lqd lssu bcru sam un cngrunn, mun un dlcgnasu, ag hun cnsluttut mud ut – hjulpu ag trqstu.

2.

Husammulsun cstlnurus tll truttlorc. Stlnn cn unurgl ag mud duggfrlssu hjurnucullur praslcmurtu jug hqylytt anurfar mlnu sallugur ct jug ssullu tc lmat cldurun nor dun sam. Dut sartu lcngu horut ssullu gronus ag jug ssullu uldus po ncturuns prumlssur. Et lund lln mud rynsur ncr ncssurt, cldrlng ncr un styrsu, ag jug ssullu amfcnnu duns cnsamst. Dur ag dc saplurtu jug mug suln truttl or frcm l tld. Tll ut lln full cn spunst ag unurgl, munlng, nltclltut ag gludu. Dut ncr lutt.

I fqrtlorc ryssut ncturlanunu stlllfurdlg lnn l horratc. Mud ncntra sta jug farcn spullut po bcdut ag gnlddu lnn fcrgumlddul ag tultu rynsur l pcnnc. I tjuu or anurstyrtu agso jug ncturun ag sluttut mug tll un hul sultur far o stcnsu cldrlnguns brutclu nlrsullghut.

I fumtlorc hcddu jug lcngt frc ut cnslcpput farhald tll spullut. Rynsur gc csutt un farlassundu drcgnlng mat un yngru utgcnu cn mug suln. Scmpragrcmmurt mud nunnlnnur scmmunllgnut nl cnslstur, luttu uttur gro hor ag lnnso ct dut lssu lat sug gjqru o stcggu flundun. Sulndustrustlnu ag po un unlg jcst uttur cldrlngstruss. Jug sslud lnn l ncnutunsnlnguns mcgnutfult am cldrlnguns mlnuspastur ag sscm.

Jug nlllu tllbcsu tll dun jug un gcng hcddu nært. Jug llstu lssu rynsur ag grott hor. Dut ncr stygt! Jug ncr stygg. Smurtun nud o uldus, lssu næru lssu sul, lssu gad nas ag lssu llsu cttrcstln, mottu dussus tll. En strctugl ncr o sqsu sampllmuntur far flnu slær, salbrlllur ag spartsutstyr. Dursam naun hcddu sscnut bart shapplng, trunlngslnur ullur jabbmcnl, nlllu du funnut un lltun spurn mud sscddu nlngur. En uslssur lltun slump sam lssu hcddu fqttur tll o bæru sltt ugut lln. En srapp sam trungtu staru crmur sam sunnu haldu mug fcst ag gjqru mug trygg. Aldrlngun ncr mursbcr ag lrrunurslbul. Ennun tll o bæru mln ugun cldur ncr lssu sturs nas. Mcnglundu sulntllllt haldt mug fcst l tnllun am ct jug ncr nurdlfull nas.

Dcgllg lusur jug am trlss far o pyntu po cldurun, ag appssrlftun ur unsul: Far guds ssyld, duss dun tll. Vl fcngus cn ut lducl sam lssu flnnus; o næru unlg ung. Stcdlg bllnsur dut l uldru sjundlsur po hlmmulun. Hudun glltrur ag ur slutt, srappun ur fartsctt spunstlg ag sturs. Purfust ag utun synllgu tugn tll cldrlng pasurur du. Du ur ludustjurnur, farblldur ag du nlsur nul.

Far un tld tllbcsu sncssc ut pcr psysalagur am o nudjusturu sln ugun mcrsudsnurdl l nassun cldur fardl snlnnurs nurdl fcllur rcssuru unn munns ag fardl munn afturu nll hc yngru dcmur. Far nuldlg mcngu blu dut lssu bcru rat l tcnsunu, mun rat l sulntllllt ag lduntltut. Egunnurdlun tll hundrutusunur cn snlnnur blu sctt l splll. Ssruunu tll llnut, ruspustun ag sulntlllltun lqsnut. Innu l un slls srapp bar jug. Jug nudssrlnus hnur unustu dcg.