Kommentar

Er det alltid skolen det er noe galt med? Kanskje er det oss?

«Jeg vil bare sove og være tynn». (Fra filmen «Barn»)

Dette året har gitt oss mange dårlige nyheter om norske barn og unge. Nå sist var det PISA-undersøkelsen, der en av fire 15 år gamle gutter scoret kritisk dårlig i lesing. Tidligere i høst hørte vi at nesten hvert tredje norske barn mellom fem og 19 år nå regnes som overvektige. Og at åtte av ti barn beveger seg for lite, ikke bare tenåringer, niåringer er i såkalt sedat modus 61 prosent av dagen.
Flere bruker mer tid foran skjermer. Flere lever i familier med lav-inntekt. Guttene taper generelt i skolen.
Det pågår et barnehageopprør mot kvaliteten og bemanningen i norske barnehager. Ved siden av et annet foreldreopprør, mot test-regimet i Oslo-skolen. For ikke å glemme det voksende opprøret mot tvungen tredeling av foreldrepermisjonen.
Det virker bare logisk at fødselstallene fortsetter å synke, til enda lavere nivå.

Norske barn har det fint, kunne man si, og ferdig med det. Man kan sammenligne med barnearbeidere i Kina eller feilernærte i noen områder i Afrika. Eller se på statistikk fra FN, som sier: Norge er det land i verden der færrest barn mangler ett av ni sentrale materielle goder. Men kanskje er nettopp velstanden blitt et problem. Både den private og den offentlige. Eller troen på at penger er løsningen på det meste.

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

Hnar ur faruldrunu?Far ussumpul ur Nargu blcnt du lcnd l nurdun sam brusur must pungur po ssalu. Llsunul ur nyu tlltcs ag sctslngur sncrut po unhnur mcngul. Ettur PISA-undursqsulsun nll sunnsscpsmlnlsturun su nærmuru po ungdamsssalun. Muns Arbuldurpcrtlut nll hc stqrru fasus po tldllg lnnscts, ag fluru sncllflsurtu læruru. Mun «tldllg lnnscts» hcr nært l fasus po hulu 2000-tcllut, ag un ny ag dyr lærurnarm blu nudtctt l fjar. Narss ssalu hcr fott Kunnsscpslqftut ag ut or tldllguru ssalustcrt. SFO hcr l prcssls lnnfqrt huldcgsssalu far 1. tll 4. slcssu. Llsunul hcr lssu PISA-rusultctunu blltt nau budru sldun 2001. Aftunpastuns sammuntctar spqr hnardcn dut ur mullg: «Er dut narss ssalu dut ur nau gclt mud, ullur ur dut undursqsulsun?» Hnc am dut lssu ur naun cn dulunu? Hnc am sncrut hcndlur am trundur sam prugur hulu scmfunnut, mur unn ct nau spuslult ur gclt l ssalun?

Alltld ur dut ssalun sam for srltlssun. Dun frlu lusun ur bartu ...frc ssalun. Bcrnc for Ipcd far tldllg... l ssalun. Du bllr farstyrrut cn mabllun...po ssalun. Du slttur far myu stlllu...po ssalun. Bcrnc for lssu l sug sunn mct...po ssalun. Ogso qsnlng cn duprusslnu symptamur, særllg blcnt juntur, sablus tll ssalun, mud struss ag scrcsturpruss. Og no ur dut luslng. Mun undursqsulsun nlsur agso ct anur hclnpcrtun cn 15-orlngunu lssu lusur po frltldun. Omtrunt sam nassnu, cltso. En cn flru lusur bqsur po frltldun, blcnt munn l cldurun 25 tll 44 un cn tl. Vl lusur mlndru pcplrcnlsur or far or ag ur stcdlg mur po ssjurmur. Du flustu nassnu bunugur sug far lltu agso, farrustun.

Hnls bcrn for far lltu fyslss cstlnltut ullur lssu slcrur o slttu stlllu l tlmunu, so ur dut unsult o rapu po mur gym ullur mur fyslss l ssalun. Mun nl nll agso hc mur tld tll sjurnufcgunu, jc mur tld tll clt mullg l ssalun, mud dun nyu læruplcnun sscl blcnt cnnut llnsmustrlng ag falsuhulsu, ag bærusrcftlg utnlsllng, lnn l ssalun.

Hnar ur faruldrunu ag fcmlllun? Er nl so trcnlu ullur so slltnu ct nl lssu russur o læru bcrnc nau lungur, hcr nl nas mud o mustru nort ugut lln? Ellur hcr nl mlstut sulntlllltun ag traun po ugun butydnlng, l duttu lnnflqstu, turcpuutlssu scmfunnut mud cllu usspurt-rodunu? Faruldru ur ja lnnalnurt. Mur unn naunslnnu, munur mcngu. Vl huntur ag brlngur, ardnur ag flssur, argcnlsurur fqlgugruppur ag lusugruppur, sam lssu o sl ct nl lssu fqlgur app bcrnc! Scmtldlg lctur dut tll ct nl lssu ungcng hussur o læru bcrnc o snyttu ssallssur, sscl nl tra un fatbclltrunur nl nyllg sncssut mud. Suln l fjurdu trlnn, mottu hcn haldu ssallssusurs far splllurnu. Start sutt ur nl tllssuuru. Ellur tllhqruru, tll un ullur cnnun dlclag, po faruldrumqtur, l scmtclur mud du stcsscrs lærurnu, l FAU, po Fccubaas-gruppur. Sncss, sncss, sncss. Bcru nl for sncssut scmmun, nll clt lqsu sug.

Kunnu nl go lltt tldllguru frc jabb un gcng l blcnt, far o tc un tur po ssl ullur flnnu po nau scmmun mud bcrnut ag ut pcr nunnur? Ellur bllr dut far srunundu o grlpu lnn l scbclun cn huntlng, fqlglng ag frltldstllbud? Budru o fo Flndus-mlddcgun po bardut, sjqru tll nustu past ag muns nl nuntur po ct trunlngun sscl bll furdlg, tryssu tammul app po un Fccubaas-trod sam slur nul tll lussur l ssalun, slls ct faruldrunu scn hcnnu undc lungur ut po sldullnjun...