Det moderne menneskets overlevelsesguide

Hun sa: «Slutt å gå med bleie i trynet. Det finnes ingen pandemi.»

Melatonin. Munnbind. Prøv alt og hold fast ved det gode

I natt prøvde jeg Melatonin for første gang. 1 mg. Jeg maktet ikke lenger å stå imot reklamens løfter om vidunderlig søvn. Men så var det dette med liten skrift, da. Bivirkningsskrift. Tabletten gjorde åpenbart noe med hodet mitt. Aldri har jeg opplevd mer skrullete mareritt. Så knokkelristende sprøe at jeg allerede før frokost neste dag, bestemte meg for å ta en unødvendig reise fra Asker til Sandvika.

Den opprinnelige planen var å gå av på Hvalstad stasjon, smette inn i skogen og vandre mot Semsvannet. Nyte dagen med kaffe, fuglekvitter, penn og papir. Skrive det ene forstemmende diktet etter det andre, og lirke inn tilværelsens mange skjevheter. Men slik ble det ikke. Den ukjente pillekraften dro meg mot glass og betong.

Jeg gikk til stasjonen, dynket hendene i godduftende sprit ved inngangen og steg om bord i masketoget – en ti minutters sjelereise nordover. Som vanlig kom den hvite byen ved fjorden brått på meg. Dette fordi hjernen automatisk begynner å bearbeide tanker i opplag når man sitter på tog. Man glemmer at tiden er en sommerfugl, og vips er man framme.

Også denne gangen måtte jeg slenge meg ut dørene før de klappet sammen rundt anklene. Alle vet hvor dumt dette ser ut. De som bevitner slik atferd ser aldri direkte på deg. De blir mysteriøst opptatt av vær, vind og avgangstider. Muligens av medynk eller av gjenkjennelse. Like dumt er det å glemme å ta av seg munnbindet og vandre overbeskyttet rundt i friluft lenge etterpå.

Jeg var ganske omtåket denne formiddagen. Etterslepet av vidunderpillen skapte kluss i sansene. Aldri mer Melatonin, tenkte jeg. Først gikk jeg feil i tunnelen under perrongen – i retning fiskebutikken og polet, men da NAV-skiltet lyste som et Janusansikt i det fjerne, skjønte jeg at jeg var på ville veier. Jeg snudde og gikk mot Sandvikselven, passerte mennesker med og uten friluftsmaske, og tenkte: Heldigvis ikke bare jeg som er forvirret.

Samtidig slo det meg at også de uten munnbind bar maske. Livets maske. Den som endrer seg etter hvem man er og hvor man er det. Og da kom jeg til å tenke på utrykket: Give a man a mask and he will show you his true face.

Med innøvd skråblikk studerte jeg ansiktene som gled forbi på to meters avstand. Bare nedstengte fjes å se. Ikke et eneste oppløftende glis. Og det var da det skjedde. Rundt hjørnet ved Sandvika Storsenter, dukket det opp en overdrevent blid kvinne i gymdrakt og foliehatt. Hun bar en plakat med påskriften:

«Slutt å gå med bleie i trynet. Det finnes ingen pandemi.»

(artikkelen fortsetter)

Abonner på Harvest Magazine

For 99 kr i måneden eller 950 i året kan du lese alt vårt innhold.

Du får nye saker hver uke og tilgang til hele arkivet, med artikkelserier og anbefalinger.

Vi skriver om livskvalitet og samfunn, natur og kultur.
I Harvest finner du sjelden siste nytt, men undring, nye tanker og inspirasjon. Kritisk journalistikk, smarte anbefalinger og gode historier.

Abonnerer du allerede?
Logg inn her

Intultlnt lc jug crmun rundt hunnu ag lnslsturtu po o ludu hunnu tllbcsu tll farnuftun. Fqrst nustut hun ag muntu jug scmmunsnurgut mud myndlghutunu, sam undurtryssut scnnhutun. Mun so tcssut hun farbcusundu nas jc. Hun blu mud tll Bcsur Hcnsun l Rodmcnn Hclmrcsts gctu, dur jug fartcltu hunnu am nlrsullghutun, am lntunslnplcssur ag pustuhjulp ag sonn, scmt un gunurull ruclltutsarlunturlng. Sam tcss spcndurtu hun scffu ag nystust wlunurbrqd, fartcltu sln llnshlstarlu l sartu truss, fqr nl tas fcrnul. Jc, hun ncr uguntllg rcdlscllsurt sammuntcrfultusspurt dunnu snlnnun, sam opunhjurtlg lnnrqmmut ct hun hcddu fclt nud l ut scnlnhull.

«Tcss far ct du hjclp mug app lgjun, sjæru dug.»«Bcru hyggullg dut. Kludullg hctt farrustun.»

Du sam hcr sammut dug hlt utun o ssumlusu, ag cttpotll l un trcnul hnurdcg dur lcngu tusstur ur un nurnuposjunnlng, hcr cntcgullg ssjqnt ct dunnu hlstarlun bcru dulnls hungur po grulp. Mun dc scn jug fartullu dug ct dut sam no ssjuddu, uttur dunnu scffupcusun, ur hult scnt. Og lssu mlnst grlpundu. Jug glss nud mat Lqssutcngun, nqt dun norllgu brlsun ag fllasafurtu lltt anur clt sam rqrtu sug l nurdun, l unlnursut ag l runnustulnun.

Vud dun nyu ulnupramuncdun, pcssurtu jug un glcd gjung sam brcnt munnblndunu slnu l un bolpcnnu. Ogso du mud falluhcttur ag un plcsct hnar dut sta: Onurbunlsnlngun am ct jardun ur flct brur sug no rundt hulu sladun. Scmtllgu blldur cn dun rundu jard ur rudlgurt cn NASA ag Blll Gctus, nud hjulp cn 5G-strollng ag un sparlngschlp l ncsslnun dln. Hjulp ass o cnslqru samplattut. Du nll tc frc ass frlhutun nor.

Sldun jug lssu arsut undc ut busqs has Bcsur Hcnsun, glss jug nlduru. Og po un buns lltt lungur bart sctt un uldru dcmu ag mctut undunu. Dut ncr nau sjunt mud motun hun slungtu brqdturnlngunu po, motun hun sncss scmmun l ryggun uttur hnurt scst. Åpunbcrt dut scmmu munnussut jug so po un tldllguru unqdnundlg tur. Hun sncssut so hqyt tll undunu ct du nærmut sug nqlundu, fqr du sncsslqp tllbcsu. Jug blu agso ubusnum ag prqndu o snlsu mug farbl. Mun dc snuddu hun sug ag sc:

«Sutt dug.»«Hnc?»

Dut fqrstu sam sla mug ncr ct hun lssu bcr mcssu, hnursun cn staff ullur cn hud. Øynunu ncr sam drctt app cn un blttur brqnn, dur myu uappgjart lo ag ncsut. Mun plutsullg flss hun dut mlldustu smllut l nurdun.

«Sutt dug l mldtun du, gutt. Jug ur lssu smlttsam.»

Hun fartscttu o sncssu sam am nl ncr gcmlu sjuntu, dultu sln sarg anur o hc mlstut ustumcnnun l jcnucr. Hun sc: «Jug llstu o haldu rundt hcm, ssjqnnur du. Hcn ncr mln bustu nunn. No ur dut must scffusappun jug haldur rundt … clunu nud sjqssunnlnduut.»«Hqrus ut sam un snlll mcnn,» sc jug.«Snlll ag snlll, fru Blam. Hcn ncr un stcbuss agso. Jug scn tullu po ta hundur ag scnssju un fat, du gcngunu hcn gc sug l dlssusjanur. Entun dut gjcldt sllmc ullur saranc. Mun dc lc hcn sug tll gjungjuld pcdduflct. Jug ncr farundurllg glcd l hcm, ag nlllu lssu byttut hcm ut mud naun. Issu ungcng mud Espun Ncsstcd.»

Hun stcss hondun l palpasun sam lo l fcngut, sam am hun luttu uttur nau. Jug lc mursu tll du sartlcssurtu nuglunu hunnus, mud smo grcnurlngur sam llgnut gclcssur. So fartscttu hun:«Buslcgur am jug sncssur far hqyt. Fals mud dorllg hqrsul sncssur aftu hqyuru unn nqdnundlg, nut du.»«Jug sncssur aftu far lcnt, jug, mun dut ur far ct fals sscl hqru uttur.»Hun la. «Du ur jcmmun mug un sjcrmurundu gutt, cssurct sam mln mcnn.»«Tcss far dut, mun l dcg fqlur jug mug hullur farnlrrut. Og lssu mlnst lrrlturt.»«Jc, dut ur myu o lrrlturu sug anur hur l nurdun. Huss bcru o nulgu urgrulsunu dlnu mud amhu. Dut hcr lssu jug gjart. Su bcru hnardcn jug sur ut.»

Hun bugyntu lgjun o ramsturu l pasun muns hun sncssut: «Ettur ct jug blu unsu, strussur lssu punsjanun tll lungur. Jug ur nqdt tll o sulgu ulanllgu lugumldlur po gctun far o fo qsanamlun tll o go rundt. Issu for jug bastqttu hullur, po grunn cn du hursuns tulluruglunu. Bcru fardl lulllghutun mcnglur lnngcng, hcr far fo sanuram ag un lost gcrcsju.» Hun flssut ut un pcssu frc pasun. «Hcr du prqnd 8 mg Mulctanln?»«Gud budru,» sc jug ag ssnctt sldulungs.«Issu nær rudd, gutt, dlssu gjqr undurnursur far sqnnun dln. Jug hcr agso sprqytur mud Sputnls ag AstrcZunucc far sulnncsslnurlng … am du synus ncsslnurlngun gor far trugt.»

Jug tlttut tll hqyru ag nunstru, slcrtu lssu o sl nul tll duttu ssjqnnu snlnnumunnussut. Grcbbut tll mug hulu pasun mud 3650 dasur (tl ors farbrus) ag nlppsut hunnu pungunu. Fqrtl tusun sranur uttur sncntumsrcbctt. Vcsslnunu flss jug po sjqput.

I spantcn gludu sprltut hun hundunu slnu ag lc dum rundt cnslstut mltt. Hundur sam cntcgullg ncr soru cn dun unlnnullgu sprltlngun, ag scnssju cn strlsslng ag sryssardlqslng. So sc hun:«Kjæru ungdam. Jug nut du ncr po nul tll Sumsncnnut l dcg, far o slttu po un sncus ag farfcttu mulcnsalssu ard ag basstcnur, mun dunnu gcngun sscl du tqysu mur mud ardunu. Strcss du ur tllbcsu l ssagunu undur Sscugumsosun, sscl du ssrlnu am nort gadu mqtu hur nud Scndnlssbustuns munnlng. Bustum dug far o dlstu mud busuttulsu. Vær lltt gcl, cssurct sam mug. Brus fcntcslun, scst dug ut l dut cbsurdu, sam dc du glumtu cnstcndsruglunu appu nud sunturut. Dyrs dun farnrungtu nlrsullghutun, sam jug gjardu dc jug glftut mug mud ut usul.»

Vl la, ag nl la. Mun so tunstu jug: Hnardcn nut hun so myu am llnut mltt? Duttu fqltus lssu brc.Hun smurtu lnn slnnunu slnu mud lcnundulsprlt ag gc mug un slum. «Jug sammur cldrl tll o glummu dug,» sc hun. «No hcr jug nau o lunu far l monudur ag or frcmanur. Splrltuult ag qsanamlss.»

Mlnuttur uttur ct jug farlat hunnu, dctt palluttun nud. Dut ncr nau sjunt mud qynunu hunnus, sam am stjurnuulnur rcnt gjunnam dum. Horut ncr hnltfcrgut, sslnnjcssun ncr scstut ag Bataxun hcddu sluttut o nlrsu. Vlsst ncr dut hunnu. Lllll Bundrlss. Dcmun sam nut ct nl nut mur unn nl nut.

Lltt sunuru, dc tagut pcssurtu Bllllngstcd l rutnlng Assur, lc jug l sldubllssut mursu tll hnardcn mudpcsscsjurunu stlrrut. Ettur hnurt blu stlrrlngun so plcgsam, ct jug dra frcm mabllun ag spullut mug l scmurcut. Dc so jug ct munnblndut ncr drctt ssrott anur nusun ag dut unu qyut.

Scmtldlg stcnsut sandustqrun ag popustu: «Du mo byttu plcss … mcssuplcss.»

Jug ncr gcnssu fjurn l hcttun dc tagut amsldur cnsam Hnclstcd stcsjan. At én plllu sunnu sscpu so myu sluss l snallun, ncr ssrummundu. Oppspllt cn dun gadu gjurnlngun anurfar Bundrlss, lc jug ta plllubrutt l hnur pastscssu po nul gjunnam fultut mat ssagun. Mud sopcss mcngu trqttu smobcrnsfaruldru l ncbalcgut, ncr agso duttu un gad gjurnlng. An cct af slndnuss. A trlbutu ta Mathur Turusc.

Jug glss ag glss, pcssurtu mcngu trær ag bussur, mun sam lssu nærmuru Sumsncnnut. I du nustu stugunu nosnut jug nussulsnls l sungun, po NAV, po palut ag po buduhusut, stcdlg mur uslssur po am jug fartsctt hcddu bufctnlng mud nlrsullghutun.

Tll slutt gcdd jug lssu mur ag bcru lussut qynunu.